رمضان با المیزان

بخش چهارم: پاسخ های علامه به شبهات مسأله شفاعت(1)

مرحوم علامه طباطبایی در جلد اول المیزان صفحات 232 تا 283 در تفسیر آیات 47 و 48 سوره بقره مباحث مشروح و مفصلی را پیرامون (شفاعت) مطرح کرده اند که به همه دوستان فرهیخته مطالعه آن را توصیه می کنم.ایشان پس از تبیین مفهوم صحیح شفاعت؛ شبهات و اشکالات پیرامون آن را مطرح کرده و پاسخ می دهند.در این مجال کوتاه مختصری از بیان مرحوم علامه را در این خصوص تقدیم می کنم:

اشکال اول:

شفاعت در حقیقت برداشتن عقاب تعیین شده از سوی خدا از مجرم است؛اگر عدل است پس تشریع آن ظلم بوده است و اگر ظلم است پس تشریع آن عدل بوده است بنا براین درخواست شفاعت از خدا در حقیقت درخواست ظلم از اوست.

پاسخ :

علامه به دو شکل نقضی و حلی به این اشکال پاسخ داده اند.

شما در مورد اوامر امتحانی خدا چه می گویید؟آیا رفع حکم امتحانی مانند جلوگیری از کشته شدن اسماعیل در مرحله دوم و اثبات آن در مرحله اول هر دو عدالت است؟یا یکی ظلم و دیگری عدالت؟

چاره ای نیست که بگوییم هر دو عدالت است و حکمت در آن آزمایش و بیرون آوردن باطن مکلف، یا به فعلیت رساندن استعدادهای اوست. در مورد شفاعت هم می گوییم :

ممکن است خدا مقدر کرده باشد که همه مردم با ایمان را نجات دهد؛ ولی در ظاهر احکامی مقرر کرده و برای مخالفت با آنها عقاب هایی معین نموده است، تا کفار به کفر خود هلاک گردند و مؤمنان به وسیله اطاعت به درجات محسنین بالا روند و گناه کاران به وسیله شفاعت به آن نجاتی که گفتیم خدا برایشان مقدر کرده برسند؛ پس هر دو حکم بر اساس عدالت بوده است هم تعیین عقاب و هم برداشتن آن.

جواب حلی علامه به این شبهه این است که ایشان زمانی این سؤال را صحیح می دانند که برطرف شدن عقاب از مجرم به وسیله شفاعت؛ نقض حکم و ضد آن باشد در حالی که ایشان در ضمن تبیین مفهوم شفاعت؛ اثبات کرده اند که شفاعت ربطی به نقض اصل حکم و نقض عقوبت ندارد، بلکه شفاعت فقط مخالفت کننده و نافرمانی کننده را از مصداق شمول عقاب بیرون می کند و او را مصداق شمول رحمت و یا صفتی دیگر از صفات خدا از قبیل عفو و مغفرت و... می سازد.

(ادامه دارد)

نظرات شما عزیزان:

مهرپیما

ساعت15:48---23 تير 1392

سلام
خداقوت وطاعاتتون قبول
بامطلبی به اسم (آواهای موسیقایی آیات قران)به روزم تشریف بیاوریدبانظرات محققانه خودتون راهنمایی بفرمایید.

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: